Vrijwilliger via de Social Impact Hub
Vinciane’s Toewijding aan Sociaal Design: Een Verhaal van Vrijwilligerswerk, Toegankelijkheid en Inclusiviteit
Vinciane Van den Dwey (27) verhuisde enkele jaren geleden van Gent naar Delft om te studeren aan de opleiding Industrieel Ontwerpen, gevolgd door de master Integrated Product Design. Inmiddels afgestudeerd en werkzaam als zelfstandig ontwerper, richt Vinciane zich op (product)design met een duidelijke maatschappelijke focus. Vrijwilligerswerk sluit nauw aan bij deze passie, waarbij sociaal design centraal staat. "Ik wil altijd bijdragen aan projecten die een positieve impact hebben op het leven van anderen," zegt Vinciane.
Vrijwilligerswerk met Impact
Toen Vinciane via de Social Impact Design Club Chat een vrijwilligersvacature van de Social Impact Hub tegenkwam, twijfelde Vinciane geen moment. “Het Inclusie Collectief Delft en Toegankelijkheidsnetwerk vroeg ons om een creatieve campagne op te zetten die bewustzijn creëert over de negatieve impact van slecht geparkeerde fietsen op de toegankelijkheid voor mensen met een beperking.” Vinciane ging samen met Iris van Mil aan de slag en interviewde verschillende mensen om hun ervaringen te verzamelen. Op basis hiervan ontwikkelden ze een poster met een checklist van vijf punten over hoe je je fiets op een manier kunt parkeren die de mobiliteit voor mensen met een beperking verbetert. Hierbij wordt ook gedacht aan mensen met kinderwagens en buggy’s.
Ze ontwierpen daarnaast spellen en brillen die verschillende oogziektes simuleren, zodat mensen gedeeltelijk kunnen ervaren hoe het is om met beperkt zicht door de stad te bewegen.
"Bewustwording is essentieel," aldus Vinciane. "Je kunt geen oplossingen bieden als de uitdagingen niet bespreekbaar zijn." Dit thema komt vaak terug in Vinciane's werk, zoals in het vrijwilligersproject van de Nationale Jeugdraad ‘Weet jij hoe jouw cyclus effect op je heeft?’, waarvoor een infographic en stickers werden ontwikkeld. Dit sloot ook aan bij Vinciane’s afstudeerproject over de ontwikkeling van een nieuw menstruatieproduct.
Inclusiviteit en Toegankelijkheid
Trigger warning: deze alinea bevat een vermelding van seksueel overschrijdend gedrag.
Vinciane helpt momenteel mee aan een nieuwe tentoonstelling voor Fairspace, gericht op victim blaming en het omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag. "Het is belangrijk om thema’s bespreekbaar te maken, zeker als er nog een taboe op rust. Vrijwilligerswerk biedt de mogelijkheid om dat te doorbreken en anderen te helpen." De tentoonstelling wordt in november 2024 geopend.
Toegankelijkheid en inclusiviteit vormen de kern van Vinciane's werk als ontwerper. Of het nu gaat om de rechten van mensen met een beperking of het ondersteunen van de LHBTQ+ community, Vinciane kiest bewust voor projecten met maatschappelijke impact. “Ik wil bijdragen aan een wereld waarin iedereen zich gezien en gehoord voelt. Hierbij moeten we ook stilstaan bij onze eigen biases, privileges en vooroordelen. Ook bewust zijn dat problemen vaak niet losstaand zijn en ze verweven zijn. Bijvoorbeeld een zwarte trans vrouw met een beperking zal haar beperking anders ervaren dan een witte cis man met een beperking. Actief de intersectionaliteit onderzoeken is hier van belang.”
Je kunt geen oplossingen bieden als de uitdagingen niet bespreekbaar zijn
De Kracht van Vrijwilligerswerk
Naast freelance opdrachten kiest Vinciane bewust voor vrijwilligersprojecten vanwege de flexibiliteit. "Het mooie aan projectmatig vrijwilligerswerk is dat je zelf kunt bepalen hoe je je tijd indeelt, en het biedt veel mogelijkheden om te leren. Door mijn vrijwilligerswerk heb ik bijvoorbeeld veel oudere mensen ontmoet, iets wat je als student minder snel meemaakt. Het biedt nieuwe perspectieven en connecties."
Vinciane ziet ook de directe impact van de inzet. "Mensen met een beperking moeten vaak veel moeite doen om gehoord te worden. Als ontwerper kan ik helpen hun stem te versterken en zichtbaar te maken. Daarbij is het vanzelfsprekend dat ze betrokken worden in het proces, zodat er mét hen wordt gewerkt in plaats van óver hen gesproken."
Blijven Leren en Verbinden
Voor Vinciane is vrijwilligerswerk een kans om te blijven leren. "Iedere beperking is anders, en mijn doel is dat iedereen zich comfortabel voelt." Zo werd duidelijk tijdens het fietsproject dat een centrale locatie voor interviews niet altijd het meest toegankelijk is, flexibiliteit was van belang. "We werden bij veel mensen thuis uitgenodigd, wat heel bijzonder was, het maakte me ook meer bewust van hun persoonlijke ruimte en privacy."
Het gaat Vinciane erom dat iedereen met respect wordt behandeld en dat hun unieke ervaringen worden erkend. Mensen zijn de experts op het gebied van hun eigen ervaringen, belevingswereld en behoeften. "Als je hulp wilt aanbieden aan iemand met een beperking, doe het op hun voorwaarden. Respecteer grenzen en ga bijvoorbeeld nooit zo maar de handvaten van een rolstoel vastpakken zonder dat je consent hebt gekregen van die persoon. Zo kan je ongewild de persoon juist in gevaar brengen. Zij weten wat het beste voor hen is dus luister en laat je stem horen als je ziet dat ze slecht worden behandeld, net zoals met andere soorten discriminatie."
Vrijwilligerswerk Maakt het Verschil
Projectmatig vrijwilligerswerk biedt volgens Vinciane een geweldige manier om betrokken te raken bij de maatschappij zonder vast te zitten aan langdurige verplichtingen. "Als je twijfelt, raad ik het zeker aan. Je ontmoet nieuwe mensen, je maakt makkelijk vrienden, krijgt inzicht in verschillende organisaties, en ontwikkelt jezelf verder op specifieke gebieden." Voor Vinciane is het belangrijk dat vrijwilligerswerk laagdrempelig blijft. "De Maatschappelijke Diensttijd (MDT) biedt een mooie kans om kennis te maken met vrijwilligerswerk. Het zou zonde zijn als die mogelijkheid verdwijnt wat helaas het plan is van het huidige kabinet."
Tot slot moedigt Vinciane iedereen aan om het rapport over het ‘VN-verdrag Handicap’, dat in september 2024 is verschenen, te lezen. "In Nederland kunnen we nog veel verbeteren op het gebied van de rechten van mensen met een beperking. Daarnaast kan iedereen bijdragen door kleine acties, zoals je fiets netjes parkeren."
Met een focus op inclusiviteit en een passie voor sociaal design laat Vinciane zien hoe vrijwilligerswerk een positieve impact kan hebben op de samenleving en de levens van anderen.
Bruno: actief ondanks diagnose
Vrijwilliger bij Omroep Delft Bruno: Van Diagnose naar Inspirerend Vrijwilligerswerk bij Omroep Delft..Bruno (61) kwam bij Omroep Delft terecht na een diagnose die zijn leven veranderde: Parkinson. Zijn werk als procesoperator kon hij niet meer uitvoeren, maar afgekeurd zijn voor werk betekent niet dat je stil moet zitten. Dankzij de steun van zijn vrouw en arts ging Bruno op zoek naar vrijwilligerswerk dat bij hem paste. Al snel stuitte hij op een oproep van Omroep Delft in de ‘Delft op Zondag’. Na een kennismaking ging hij enthousiast aan de slag en inmiddels heeft hij zich opgewerkt tot Hoofd Televisie.GeneratiesBruno is getrouwd en vader van twee volwassen dochters, waarvan één dezelfde passie voor fotografie heeft ontdekt. Filmen en fotograferen zit bij Bruno in het bloed; zijn vader was filmmaker in een tijd waarin dat nog iets bijzonders was. Het enthousiasme van zijn vader inspireerde hem om zelf ook met een camera aan de slag te gaan. Naast zijn baan als procesoperator runde hij jarenlang een eigen reportagebedrijf. Dus toen hij, na zijn diagnose, als vrijwilliger bij Omroep Delft aan de slag kon, was de keuze snel gemaakt.Durven doen“Vroeger had je duidelijke etiketten, nu is alles mogelijk,” vertelt Bruno als hij ingaat op zijn rol bij de omroep. Hij herinnert zich nog de tijd waarin alles analoog was, met fotorolletjes en dure apparatuur. Nu, in het digitale tijdperk, valt het hem op hoe snel stagiaires alles oppikken. Als begeleider van stagiaires ziet hij dat zijn rol steeds meer coachend is geworden. “In dit vak moet je durven doen,” zegt hij. “Bij mijn allereerste fotoshoot stond ik ook met knikkende knieën. Maar die spanning hoort erbij.” Dat gevoel van onzekerheid herkent hij nog steeds bij jonge stagiaires, en hij helpt ze om hun eigen weg te vinden. Zijn betrokkenheid en passie voor het vak zijn duidelijk merkbaar. “Het mooiste vind ik om aandacht te hebben voor de ander en echt diepgang aan te brengen in hun leerproces. Daar haal ik mijn voldoening uit.”De kick van het momentNaast zijn coachende rol geniet Bruno ook van de spanning die zijn werk met zich meebrengt. “Soms sta je ineens oog in oog met bijzondere momenten,” vertelt hij lachend. Zoals die keer dat hij prinses Beatrix mocht filmen bij Molen De Roos. Terwijl de grote televisiereporters zich op een afstand positioneerden en vooral de achterkant filmden, zag Bruno vanuit de bosjes de perfecte kans om haar gezicht vast te leggen. “Je moet durven,” zegt hij, “en als je dan als kleine jongen naast de grote reporters zo’n shot maakt, geeft dat een enorme kick.” blijf actief, zelfs na een diagnose AwerenessOp de foto van Bruno draagt hij trots het 'Awareness symbool voor de ziekte van Parkinson'. Hij wil graag laten zien dat een diagnose je niet hoeft te belemmeren om actief te blijven. “Vrijwilligerswerk kan je nieuwe energie en kansen geven, zelfs na een zware diagnose. Veel organisaties denken met je mee over hoe je kunt blijven bijdragen, terwijl ze rekening houden met je gezondheid.”Wat brengt dit vrijwilligerswerk Bruno? Waardering, een breder netwerk, de kans om zich verder te ontwikkelen, en vooral het gevoel van betekenis te zijn. Zijn boodschap is dan ook helder: laat je niet uit het veld slaan, blijf actief en zoek vrijwilligerswerk dat aansluit bij jouw passie.Zelf hoopt Bruno na een geplande operatie zijn vrijwilligersuren weer uit te breiden. De omroep werkt hard aan professionalisering dankzij nieuwe subsidies en staat op het punt van een grote omslag. Voor Bruno is dat een avontuur waar hij graag nog vele jaren aan wil bijdragen.Blijf in beweging, blijf betrokken, en ontdek de voldoening van vrijwilligerswerk, ook als het leven je onverwachte wendingen geeft.
Lees het verhaal